03 Nov 2015
Article

ทำความรู้จัก Dolby Atmos มาตรฐานระบบเสียงรอบทิศทางใหม่ เพื่อการรับชมภาพยนตร์


  • lcdtvthailand

— Dolby Atmos at Home —
 หลังจากสร้างความฮือฮาในโรงภาพยนตร์มาแล้วพักหนึ่ง ถึงเวลาที่ Dolby Atmos จะเข้ามาสร้างประสบการณ์ใหม่สำหรับการรับชมภาพยนตร์ในบ้านพักอาศัยกันบ้าง แน่นอนว่าหน้าที่นี้เป็นของDolby Atmos Home Theater

Dolby Atmos สำหรับโฮมเธียเตอร์ กับในโรงภาพยนตร์แตกต่างกันอย่างไร?

โดยพื้นฐานทั้ง 2 ระบบไม่ต่างกัน เพราะเป็น Dolby Atmos เหมือนกัน ทว่าด้วยลักษณะพื้นที่ใช้งานที่ต่างกัน กล่าวคือ ห้องหับในบ้านพักอาศัยมีขนาดที่เล็กกว่าโรงภาพยนตร์มาก ดังนั้นขนาดของซิสเต็มที่ใช้ในบ้านจึงย่อมลงกว่ามาก และนั่นรวมถึงความต้องการจำนวนลำโพงที่ใช้ก็น้อยกว่าด้วย

จำนวนลำโพงอิสระสำหรับ Dolby Atmos ในโรงภาพยนตร์ คือ 64 แชนเนล ในขณะที่จำนวนลำโพงสูงสุดสำหรับระบบโฮมเธียเตอร์ คือ 34 แชนเนล โฮมเธียเตอร์จึงมีจำนวนลำโพงน้อยกว่าเกือบเท่าตัว อย่างไรก็ดีตัวเลข 34 แชนเนลนี้ หลายท่านเห็นแล้วอาจจะถอดใจ เพราะห้องเล็กๆ จะยัดลำโพงเข้าไปได้อย่างไรตั้ง 34 ตัว นี่ยังไม่รวมถึงงบประมาณบานปลายจากค่าลำโพงอีก…

ก็ขอเรียนให้ทราบตรงนี้ว่า ในการใช้งานจริง หากไม่จำเป็นก็ไม่ต้องใช้ลำโพงมากถึง 34 แชนเนล และด้วยความยืดหยุ่นของ Dolby Atmos ดังที่เรียนไปก่อนหน้านี้ สามารถลดทอนจำนวนลำโพงลงได้ตามความเหมาะสมครับ

เปรียบเทียบจำนวนลำโพงสูงสุดของ Dolby Atmos Home Theater คือ 34 แชนเนล (24 Floor + 10 Overhead) ในขณะที่ความต้องการต่ำสุด เพียง 8 แชนเนล (5.1.2) เท่านั้น บ่งบอกถึงความยืดหยุ่นได้เป็นอย่างดี

ทั้งนี้จำนวนลำโพงที่ต้องการต่ำสุดสำหรับ Dolby Atmos Home Theater เริ่มต้น 5.1.2 แชนเนล ก็สามารถสัมผัสระบบเสียงใหม่นี้ได้แล้ว ซึ่งจำนวนเพียงเท่านี้ไม่ต่างจากจำนวนลำโพงโฮมเธียเตอร์ 7.1 แชนเนล ที่ใช้งานกันในปัจจุบันเลย ความต่างมีเพียงตำแหน่งติดตั้งลำโพงบางจุดเท่านั้น

จะเข้าใจ Dolby Atmos Home Theater ต้องเข้าใจ Dolby Atmos Speaker Configurations ก่อน

จำนวนลำโพงและลักษณะการติดตั้งตามมาตรฐาน หรือ Dolby Atmos Speaker Configurations จะใช้วิธิอ้างอิงตัวเลข 3 ชุด ประกอบไปด้วย ตัวเลขชุดหน้า คือ ลำโพงรอบทิศทางในแนวระนาบ ซึ่งติดตั้งบริเวณด้านหน้าและด้านหลังจุดนั่งฟัง ดังที่ทุกท่านคุ้นเคยกันดีกับการใช้งานลำโพงในระบบโฮมเธียเตอร์ที่ผ่านมา

ส่วนตัวเลขชุดที่ 2 คือ LFE Channel หรือจำนวนลำโพงซับวูฟเฟอร์ที่ใช้งานในระบบ เพราะเสียงย่านความถี่ต่ำลึกเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้เมื่อรับชมภาพยนตร์

และตัวเลขชุดสุดท้าย คือ จำนวนลำโพงที่ทำหน้าที่สร้างสนามเสียงที่มีทิศทางมาจากด้านบน หรือ Top Surround Speakers นั่นเอง

Speaker Configurations หรือจำนวนลำโพง และลักษณะการติดตั้ง ตามมาตรฐานของ Dolby Atmos Home Theater

อยากสัมผัสระบบเสียง Dolby Atmos ที่บ้าน ต้องมีอะไรบ้าง?

อุปกรณ์ที่จำเป็น สำหรับ Dolby Atmos Home Theater ประกอบไปด้วย

1. A/V Receiver หรือ Pre Processor ที่มีภาคถอดรหัสเสียง Dolby Atmos
2. ชุดลำโพงโฮมเธียเตอร์ พร้อม Top Surround Speakers (ลำโพงฝังฝ้า/ลำโพงแขวนฝ้า) หรือ Dolby Atmos Enabled Speakers
3. เครื่องเล่น เช่น Blu-ray Player สำหรับเล่น Dolby Atmos content

1. Dolby Atmos A/V Receiver/Processor

หากโรงภาพยนตร์อาศัย CP850 Dolby Atmos Cinema Processor เป็นหัวใจหลักของการถ่ายทอดระบบเสียง Dolby Atmos ในบ้านพักอาศัยจะขาด Dolby Atmos A/V Receiver/Processor ไปมิได้ เพราะนอกจากต้องอาศัยภาคถอดรหัสเสียงพิเศษนี้แล้ว ระบบปรับตั้งลำโพงรอบทิศทางอันยืดหยุ่น ก็มีความจำเป็นเช่นเดียวกัน

สถานการณ์ล่าสุด 2 ผู้นำเข้า AVR แบรนด์หลักในประเทศไทยอย่าง Denon และ Onkyo เพิ่งเปิดตัว AVR รุ่นใหม่ที่พร้อมรองรับระบบเสียง Dolby Atmos แล้วในวันเดียวกัน (อ่านรายละเอียดคลิกที่ลิงค์ด้านล่าง) ถือเป็นสัญญาณดี ที่บ่งบอกว่าคนไทยกำลังจะได้รับฟังระบบเสียงรอบทิศทางยุคใหม่นี้ที่บ้านกันแล้ว

และยังมีอีกหลายผู้ผลิตที่กำลังทยอยผลิต Dolby Atmos AVR/Processor หลากหลายรุ่นให้เลือกใช้งานกันตามขนาดของซิสเต็มและกำลังทรัพย์ ดังต่อไปนี้

2014 – 2015 Dolby Atmos A/V Receiver/Processor
BrandTypeModelAmplifierDolby Atmos Speaker Configuration OptionsNote
Channels5.1.25.1.47.1.27.1.49.1.2
DenonAVRAVR-X7200WN/AN/A 
AVR-X5200W9yesyesyes   
AVR-X4100W7yes     
MarantzProcessorAV770211.2*      
AVRSR70099yesyesyes   
OnkyoAVRTX-NR6367yes    F/W Upgrade
TX-NR7377yes    F/W Upgrade
TX-NR8387yes    F/W Upgrade
TX-NR10309yesyesyes   
TX-NR303011yesyesyesyesyes 
ProcessorPR-SC553011.2*      
PioneerAVRSC-LX589yesyesyes  F/W Upgrade
SC-LX789yesyesyes  F/W Upgrade
SC-LX889yesyesyes  F/W Upgrade
YamahaAVRRX-A20409yesyesyes  F/W Upgrade
RX-A30409yesyesyes  F/W Upgrade

อ้างอิงข้อมูลล่าสุด Jan. 2015
* = Total processing with pre-outputs
N/A = ข้อมูลเกี่ยวกับ Dolby Atmos ยังไม่ชัดเจน รอเปิดตัวและวางตลาดอย่างเป็นทางการในประเทศไทย

จากข้อมูล AVR ข้างต้น จะพบว่า ข้อได้เปรียบของรุ่นใหญ่ที่ชัดเจน คือ ความสามารถรองรับจำนวนลำโพงที่มากกว่า จึงให้ความยืดหยุ่นในเรื่องของการกำหนด Speaker Configurations ที่ครอบคลุมกว้างขวางกว่า เช่น AVR รุ่นเล็ก รองรับแค่ 5.1.2 จะสามารถใช้งานลำโพงรอบทิศทางในแนวระนาบหน้า-หลัง ได้แค่ 5 แชนเนล บวก Top Surround อีก 2 แชนเนล จึงเหมาะกับห้องหับเล็กๆ

ในขณะที่ AVR รุ่นใหญ่ สามารถขยับขยายระบบลำโพงให้เป็น 5.1.4, 7.1.2, 7.1.4 และ 9.1.2 เพิ่มเติมได้ ซึ่งจะให้รายละเอียดทิศทางเสียงที่ละเอียดลออจากจำนวนลำโพงที่มากกว่า และรองรับพื้นที่ห้องฟังขนาดใหญ่กว่าได้