Sound – เสียง
ที่มีสภาพแวดล้อมไม่ต่างจากห้องรับแขกในบ้านทั่วไป
ปกติสภาพแวดล้อมแบบนี้มักจะไม่เอื้ออำนวยสำหรับการติดตั้งลำโพง โดยเฉพาะลำโพงตั้งพื้นเท่าใดนัก เนื่องจากขนาดพื้นที่ที่ค่อนข้างจำกัด และลักษณะการใช้งานพื้นที่ที่ค่อนข้างอเนกประสงค์ การจะนำลำโพงไปตั้งเกะกะขวางทาง (แม้ตำแหน่งนั้นจะให้เสียงดี) ก็คงไม่เหมาะ เพราะไม่คุ้มหากเป็นจุดเสี่ยงของการกระทบกระทั่งจนเกิดอันตรายไม่ว่าจะเป็นตัวอุปกรณ์เอง หรือแขกเหรื่อ-ผู้อาศัยก็ตามที อย่างไรก็ดีด้วยการเอื้อประโยชน์ของซิสเต็มลำโพง Elac 6x.2 Series ทำให้ผลการใช้งานมีศักยภาพอยู่ในเกณฑ์ที่น่าสนใจมากครับ สำหรับพื้นที่ลักษณะนี้
การเอื้อประโยชน์ประการแรก คือ เรื่องของอุปกรณ์เสริมอย่าง Bass Control Foam plug ทั้งนี้ในสภาพการทดสอบ การตั้งวางลำโพง FS 68.2 ไม่ต้องการให้เลยระนาบชั้นวางออกมาเกะกะขวางทาง แน่นอนว่าพื้นที่ขนาดนี้ลำโพงจะอยู่ค่อนข้างชิดผนังหลัง เสียงความถี่ต่ำย่อมได้รับผลกระทบ พูดง่ายๆ ว่าถ้าเป็นลำโพงตั้งพื้นก็คง “เบสบวม” เป็นปกติ และในเคสนี้พบว่าที่ตำแหน่งดังกล่าว การตอบสนองย่านความถี่ต่ำช่วงราว 50~150Hz ล้ำย่านอื่นขึ้นมามากกว่า 4dB การแก้ปัญหาทางกายภาพ (คือไม่ใช้ระบบอิเล็กทรอนิกส์ชดเชย) ที่ง่ายที่สุด คือ ขยับลำโพงออกมาให้ห่างผนังจะลดทอนปัญหาลงได้ไม่มากก็น้อย แต่นั่นเท่ากับลำโพงคงออกมาวางอยู่กลางบ้าน !! ซึ่งเป็นการสร้างปัญหาอย่างอื่นตามมา ทว่าเรามีทางเลือกอื่นที่ดูลงตัวกว่าสำหรับเคสนี้ คือ การใช้ Foam Plug อุดท่อเบส!
หมายเหตุ: การใช้งาน Foam plug สำหรับ FS 68.2 ที่มีท่อเปิดคู่ พบว่า ลักษณะการใช้งาน Foam plug แบบอุดบางส่วน (ใช้แค่วงนอก) มิได้ส่งผลลัพธ์อย่างมีนัยสำคัญ กล่าวคือ หากอุดบางส่วน 1 ท่อ จะไม่เกิดผลอย่างมีนัยสำคัญ หากอุดบางส่วน 2 ท่อ ผลลัพธ์จะเทียบเท่าอุดเต็ม 1 ท่อ ผิดกับลำโพงรุ่นวางขาตั้ง หรือเซ็นเตอร์ที่มีท่อเปิดเดี่ยว การอุดแบบบางส่วน กับอุดเต็ม ส่งผลลัพธ์แตกต่างกันค่อนข้างมาก ดังนั้นการใช้งาน Foam plug สำหรับ FS68. 2 จึงเป็นการประเมินว่าจะอุดเต็ม 1 ท่อ หรืออุดเต็มทั้ง 2 ท่อ
การอุดท่อเบสของ FS 68.2 แม้ผลลัพธ์จะเป็นการลดทอนอัตราการตอบสนองความถี่ย่านต่ำลง แต่ขณะเดียวกันก็เป็นการช่วยลดทอนความรุนแรงของอาการเบสบวมเมื่อที่ทางวางลำโพงไม่เอื้ออำนวยได้ จากสภาพแวดล้อมข้างต้น จะส่งผลให้ช่วงความถี่ตั้งแต่ 150Hz ลงไป ที่โด่งล้ำย่านกลาง-สูงอยู่ ลดทอนลง แน่นอนว่าส่งผลให้เบสย่านต่ำโดยรวมมีปริมาณลดลง แต่สิ่งที่ได้กลับมา คือ “ดุลย์เสียง” ที่เที่ยงตรงยิ่งขึ้น และนั่นจะส่งผลให้จุดเด่นของ FS 68.2 ถูกสำแดงออกมาให้รับรู้ได้อย่างชัดเจนยิ่งขึ้น (ไม่ถูกปัญหาเบสบวมกลบไปเสียหมด) ซึ่งการใช้งานในสภาพแวดล้อมนี้ ผมเลือกที่จะใช้ Foam plug อุดที่ท่อเบสของ FS 68.2 ทั้ง 2 ท่อครับ
หมายเหตุ:
– ผลลัพธ์จากการใช้งาน Foam plug จะแปรเปลี่ยนไปตามสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป เช่น ผลการลดทอนย่านความถี่จาก Foam plug จะลดต่ำลงเมื่อลำโพงห่างจากผนังหลังมากขึ้น ผลการใช้งานนี้จึงไม่สามารถใช้อ้างอิงในสภาพแวดล้อมอื่นที่มีตัวแปรต่างออกไป
– การใช้งาน Foam plug ไม่สามารถใช้แก้ไขปัญหาเบสบวมจากผลของเรซโซแนนซ์ภายในห้อง (Room Mode) ที่ทำให้ช่วงความถี่ต่ำบางช่วงแคบๆ โด่งขึ้น
การเอื้อประโยชน์ประการที่สอง คือ แนวเสียงของลำโพงที่ออกไปทางกระะชับ ย่านความถี่ต่ำค่อนข้างเก็บตัวเร็ว ดังนั้นถึงแม้เบสจะบวมนิดๆ (จากปัญหาตำแหน่งตั้งวาง) หากไม่แก้ไขก็ยังพอฟังได้ แม้ลำโพงบางคู่จะให้เบสที่มีมวลหนักหน่วงกว่า แต่ออกจะสร้างความน่ารำคาญ เพราะจะเกิดอาการบวมแบบทั้งยานทั้งคราง ซึ่งต้องใช้ความอดทนสูงมากในการรับฟังในสภาพแวดล้อมเดียวกันนี้ (เป็นการอ้างอิงในสภาพแวดล้อมที่มีปัญหา) ทว่าแนวเสียงของ Elac ช่วยให้ปัญหาเบสบวมนี้ ไม่ถูกเน้นขึ้นมาชัดเจนมากนัก
อย่างไรก็ดี ผมก็ยังยืนยันว่า ถ้าเป็นไปได้การเลือกขนาดลำโพงที่เหมาะสมกับสภาพใช้งาน นอกจากจะลดทอนปัญหาจากสภาพแวดล้อมที่พยายามจะแก้นี้ได้ส่วนหนึ่งแล้ว ขณะเดียวกันอาจจะลดงบประมาณที่อาจไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ลงได้ (ในซีรี่ส์เดียวกัน ลำโพงเล็กกว่า ย่อมมีราคาต่ำกว่า) กระนั้น หากสถานที่เอื้ออำนวย เชื่อว่างบที่จ่ายไปสำหรับ FS 68.2 จะให้อะไรกลับคืนมาได้อย่างคุ้มค่า ดังจะกล่าวถึงต่อไปครับ
ส่วนที่ 2 เป็นการทดสอบในห้องโฮมเธียเตอร์ ด้วยในห้องทดสอบมีที่ทางมากขึ้น จึงสามารถจัดวางลำโพงให้ได้เสียงที่ลงตัวง่ายกว่า ในกรณีนี้จึงไม่มีการใช้ Foam plug สำหรับ FS 68.2 อย่างไรก็ดีกับ BS 63.2 ในตำแหน่งลำโพงเซอร์ราวด์ที่เสมือนวางแนบผนัง ยังคงต้องใช้ Foam plug โดยเป็นการอุดแบบเต็มท่อ เพื่อรักษาดุลย์เสียงย่านต่ำจากข้อจำกัดของตำแหน่งตั้งวางเช่นเคย
จุดเด่นของ 6x.2 Series (หรือจะว่าเป็นจุดเด่นของลำโพง Elac ก็ได้) คือ ความฉับไว ซึ่งส่งผลเกี่ยวเนื่องไปถึงการตอบสนองสัญญาณแบบ “ฉับพลัน” Sibelius : Finlandia – Eiji Oue : Minnesota Orchestra จาก AV Show 2011HK (SACD) การถ่ายทอดไดนามิกเรนจ์เป็นจุดที่ทำได้อย่างน่าทึ่งสำหรับลำโพงระดับราคานี้ แต่ประเด็นนี้คงต้องอาศัยภาคขยายที่มีคุณภาพสักหน่อย ซึ่ง AVR ระดับราคาสัก 5 หมื่นบาท ขึ้นไป น่าจะตอบสนองในจุดนี้ได้ดีจนเป็นที่น่าพอใจไม่น้อย เสียงดนตรีเพอร์คัสชั่นเป็นสิ่งที่ฟังแล้วชื่นใจทุกครั้งที่ได้ยิน เพราะทั้งกังวาน และชัดเจน ถึงแม้ว่า 6x.2 Series อาจจะด้อยกว่า 24x Series (ใช้ JET Tweeter บวก Crystal AS Cone) ที่ราคาสูงกว่า ซึ่งให้เสียงความถี่สูงเป็นประกายทอดยาวกว่า แต่ก็ยังฟังแล้วได้อรรถรสอยู่มาก หากพิจารณากันที่ราคา ก็ถือว่า 6x.2 Series ให้ความคุ้มค่าในระดับสูง ซึ่งการใช้งานทวีตเตอร์โดมอ่อนของ 6x.2 ก็ถือว่ามีข้อดีอยู่ เพราะช่วยให้ง่ายต่อการแม็ตชิ่ง เพราะไม่ฟ้องคุณภาพแหล่งโปรแกรม และซิสเต็ม มากเท่ากับ JET
มุมกระจายเสียงย่านเสียงสูง โดยเฉพาะ FS 68.2 กว้างขวางมาก อัตราการตอบสนองย่านสูงช่วงราว 10kHz เมื่อเปรียบเทียบในแนวแกน (โทอิน) และนอกแกน (ตั้งหน้าตรง) พบว่าแตกต่างที่ระดับ 1.5dB เท่านั้น (ลำโพงทั่วไป ปกติค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 3dB) ดังนั้นจึงไม่มีความจำเป็นต้องโทอิน และผลของการวางหน้าตรงช่วยให้ได้เวทีเสียงที่โอ่อ่า ในขณะที่การถ่ายทอดอิมเมจยังคงชัดเจน กลางไม่โหว่
แต่เหนือสิ่งอื่นใด คือ เมื่อชมภาพยนตร์ เอกลักษณ์ของลำโพงช่วยสร้างอรรถรสได้มากโดยเฉพาะกับแนวแอ็คชั่น Fast Five Blu-ray (DTS-HD MA 5.1) เสียงกระแทก หรือชนของวัตถุ เช่น กระจกแตก เสียงโลหะกระทบ ได้อารมณ์ดีแท้ การตอบสนองย่านต่ำอาจมิได้เน้นปริมาณอวบอิ่ม แต่ให้น้ำหนักโฟกัสได้ดี พละกำลังของ SUB 111.2 ESP เติมเต็มเสียงภายในห้องทดสอบได้อย่างไม่มีปัญหา ถึงแม้ย่านลึกจะจางหายเร็วไปนิดเมื่อเทียบกับซับฯ ขนาดใหญ่ ทว่าก็ชดเชยด้วยความกระชับ ฉับไว จึงสัมผัสการเน้นย้ำได้ค่อนข้างชัดเจน นี่กระมังคือเอกลักษณ์ที่เอื้อมาจากไดรเวอร์ที่ประกอบด้วยวัสดุโลหะ
แล้วไดรเวอร์โลหะทำให้ “เสียงแข็ง” หรือไม่? จากแผ่นบลูเรย์ Adale Live at The Royal Albert Hall Blu-ray (DTS-HD MA 5.1) แม้ว่าแผ่นนี้จะบันทึกเสียงโดยเน้นเสียงร้องมาค่อนข้างเปิดเผย หากเปิดฟังกับบางซิสเต็มอาจจะะรู้สึกว่าเสียงชัดจนออกจัดไปหน่อย แต่กับ Elac 6x.2 Series ผมมิได้รู้สึกว่า ให้เสียงที่แข็งกระด้างเลย แน่นอนว่าความจะแจ้งเป็นสิ่งที่สามารถรับรู้ได้ มันอาจมิใช่ลำโพงที่ให้เสียงอิ่ม หวาน แต่ถ้าจะเอาแบบนั้นทว่าเสียงออกเนือยๆ ง่วงเหงา ฟังไปแล้วก็อาจจะเบื่อ ตอนแรกผมค่อนข้างกังวลเรื่องความกลมกลืนเมื่อเห็นขนาดเซ็นเตอร์เทียบกับคู่หน้า แต่เมื่อใช้งานจริงกลับไม่มีปัญหาแต่อย่างใด ไม่ว่าจะเป็นเสียงไดอะล็อกจากภาพยนตร์ หรือเสียงร้องจากคอนเสิร์ต ก็ให้น้ำหนักเสียงได้ดี ไม่รู้สึกว่าด้อยกว่าแชนเนลอื่น อานิสงส์คงเป็นผลจากวูฟเฟอร์ที่มีขนาดเดียวกับไดรเวอร์มิดเรนจ์ของคู่หน้า เพียงแค่เซ็ตอัพระบบให้ลงตัวอีกนิดก็ให้ผลลัพธ์ความกลมกลืนที่ดี
Conclusion – สรุป
หากจะกล่าวว่าถูกใจตรงไหนเป็นพิเศษ ก็คงจะเป็น FS 68.2 แม้ขนาดและศักยภาพของมันอาจต้องใช้เวลาพิถีพิถันสักนิดหนึ่ง โดยเฉพาะเรื่องของที่ทางตั้งวาง ซึ่งประเด็นนี้ ส่วนหนึ่งสามารถแก้ไขได้ด้วยความยืดหยุ่นของอุปกรณ์เสริมอย่าง Foam plug อย่างไรก็ดีหากแม็ตชิ่งทุกอย่างลงตัว ทั้งซิสเต็ม และสภาพแวดล้อม จะสนองตอบต่อดนตรีที่ให้ทั้งความมีชีวิตชีวา สนุกสนาน พร้อมๆ กับรูปลักษณ์ที่ดูเก๋ไก๋ ทันสมัย เช่นเดียวกับลำโพงอื่นๆ ในระบบ ที่ประกอบเข้าด้วยกันเป็นซิสเต็มโฮมเธียเตอร์ที่น่าทึ่ง ในการถ่ายทอดอรรถรสได้อย่างน่าสนใจ
คะแนน
คะแนน Elac 6x.2 Series + SUB 111.2 ESP
8.7
หมายเหตุประกอบการให้คะแนน
– แม้ผิวตู้ลำโพงเป็นวัสดุสังเคราะห์ มี 2 สี และเป็นสีเข้มทั้งหมด ตัวเลือกที่เข้ากับรสนิยมจึงอาจไม่หลากหลายนัก แต่สไตล์การออกแบบทันสมัย แผงหน้าดูเรียบ แต่เก๋ไม่หยอก โดยเฉพาะความโดดเด่นของวัสดุโลหะจากไดรเวอร์ที่ตัดกับแผงหน้าที่สะอาดตา จากการที่หน้ากากลำโพงยึดติดด้วยแรงแม่เหล็ก ที่แผงหน้าจึงไม่ต้องมีรูยึด
– ถ้าได้ภาคขยายที่ถึงพร้อม (อาจจะไม่ถึงกับต้องราคาสูงนัก) เชื่อว่าคุณภาพเสียงที่ได้จากลำโพงชุดนี้จะทำให้ทึ่งได้ไม่ยาก ถึงแม้บางท่านอาจมองว่าแนวเสียงที่กระชับฉับไวจะเอื้อกับการรับชมภาพยนตร์มาก แต่ในการฟังเพลงก็ส่งเสริมอรรถรสเช่นเดียวกัน โดยเฉพาะกับการนำ FS 68.2 ไปรับฟังดนตรีจำพวกคลาสสิก การถ่ายทอดไดนามิก การเน้นย้ำ อยู่ในระดับที่น่าสนใจสำหรับลำโพงระดับราคานี้ ในขณะที่น้ำเสียงโดยรวมยังคงไหลลื่น ไม่รู้สึกว่าเครียดแต่อย่างใด
– ลูกเล่นพิเศษที่เอื้อประโยชน์ในการติดตั้งลำโพงให้เสียงลงตัวได้มากยิ่งขึ้น คือ Foam plug ซึ่งใช้ปรับจูนเสียงความถี่ต่ำ โดยจะช่วยลดทอนความรุนแรงจากปัญหาเบสบวมในกรณีระยะตั้งวางชิดผนังหลังมากเกินไป/ นอกจากสไปก์ปรับระดับ ผู้ผลิตยังให้จานรองเข้าชุดกันมาด้วย แม้ขนาดอาจดูเล็ก ตอนใช้จึงต้องเล็งกะตำแหน่งวางแม่นๆ หน่อย แต่ก็ใช้งานได้ดี (ช่วยป้องกันไม่ให้พื้นเป็นรอย)
– จุดเชื่อมต่อสายลำโพงดูดี แนะนำให้เชื่อมต่อสายลำโพงแบบไบไวร์ หรือไบแอมป์จึงจะได้ศักยภาพสูงสุด หากจำเป็นต้องเชื่อมต่อแบบซิงเกิลไวร์ แนะนำให้เชื่อมต่อที่ขั้วบน
– ถือเป็นซิสเต็มลำโพงโฮมเธียเตอร์ระดับราคาไม่เกิน 1 แสนบาท ที่มีศักยภาพน่าสนใจมิใช่น้อย หากชอบสไตล์เสียงที่กระชับฉับไว กับสไตล์รูปลักษณ์ทันสมัย เชื่อว่า Elac 6x.2 Series จะเป็นตัวเลือกที่หาตัวเปรียบเทียบได้ไม่ง่ายเลย
by ชานม !
2012-03
ราคาตั้ง Elac 6x.2 Series
FS 68.2 Floorstanding = 37,800 บาท
BS 63.2 Bookshelf = 19,600 บาท
CC 61.2 Center = 11,400 บาท
SUB 111.2 = 17,900 บาท
