HDMI Version กับ HDMI Cable ??
จากตัวอย่างที่ผมยกขึ้นมาอธิบายในย่อหน้าก่อน จะเห็นว่าการอ้างความแตกต่างของ HDMI Version เป็นการอ้างด้วยตัวฮาร์ดแวร์ กล่าวคือ คุณสมบัติทั้งหลายแหล่ที่มีการเพิ่มเติมเข้ามาในแต่ละเวอร์ชั่นนั้น จะใช้งานได้ หรือไม่ได้ โดยหลักใหญ่สำคัญถูกกำหนดด้วยมาตรฐานของอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ ว่าแต่สาย HDMI ล่ะ มีผลต่อประเด็นนี้ด้วยหรือเปล่า ? แท้จริงแล้วผู้ผลิตมีการกำหนด “เวอร์ชั่น” ให้กับสาย HDMI เหมือนกับอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์อื่น ๆ ไหม ??
คำตอบจะว่ามีก็มี จะว่าไม่มีก็ไม่มีครับ… ไม่ได้กวนนะ (ฮา) ทั้งนี้คุณสมบัติที่เพิ่ม ๆ เข้ามาในการกำหนด HDMI Version แต่ละครั้งนั้น ขึ้นอยู่กับตัวฮาร์ดแวร์ หาใช่ที่ตัวสายโดยตรง ดังนั้นการจะนำ HDMI Version ที่ผู้ผลิตอ้างถึงคุณสมบัติที่ผู้ใช้จะได้รับจากระบบ HDMI โดยรวม มาใช้กับสาย HDMI จึงมิใช่เรื่องที่ถูกต้องนัก ไม่อย่างนั้น HDMI LLC คงไม่ดิ้นรนออกมากำหนดกฎห้ามผู้ผลิตใช้ตัวเลข HDMI Version ในการโปรโมทสาย HDMI โดยตรงหรอก (แต่เรา ๆ ท่าน ๆ ในฐานะ End-user มักจะไม่ทราบกัน) และหากว่ากันตามตรงแล้ว โครงสร้างหลักของสาย HDMI ทุกเส้นนั้นเหมือนกันไม่ว่าจะผลิตมาก่อนหน้านี้ (ยกเว้นสายที่รองรับการใช้งาน Ethernet Channel จะกล่าวถึงต่อไป) ถ้าจะแตกต่างกันบ้างก็เป็นในประเด็นปลีกย่อย คำถามที่ตามมา คือ สาย HDMI ที่วางขายในปัจจุบัน มีความแตกต่างจนส่งผลต่อความสามารถในการใช้งานฟีเจอร์ต่าง ๆ ตามมาตรฐาน HDMI Version หรือไม่ ? ก็ขอตอบชัด ๆ เลยว่ามี
ดังที่เกริ่นไปแล้วว่าอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ในระบบไฮเด็ฟจะต้องรองรับปริมาณข้อมูลที่มีความละเอียดสูง ที่มีการส่งผ่านข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ในปริมาณมาก ดังนั้น “แบนด์วิธ” (Bandwidth) จึงเป็นคำตอบสำคัญสำหรับสายเคเบิลไฮเด็ฟนี้ และประเด็นนี้เองที่ใช้ในการอ้างถึง “คุณสมบัติ” ที่ผู้ใช้จะได้รับจากสาย HDMI แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น แม้ว่าโครงสร้างพื้นฐานจะเหมือนกัน ทว่ามาตรฐานการผลิตแตกต่างกัน (การเลือกใช้วัสดุ เทคนิคความเชี่ยวชาญในการผลิต หรือแม้แต่ประเด็นเรื่องของการลดต้นทุน) ส่งผลให้สาย HDMI แต่ละเส้นมีคุณสมบัติด้านการส่งผ่านแบนด์วิธที่แตกต่างกัน
เพื่อป้องกันความงงงวย สับสน หรือแม้แต่ป้องกันการ “เนียน” ทาง HDMI LLC จึงได้กำหนดมาตรฐานขึ้นมา เพื่อให้การผลิตสาย HDMI เป็นไปอย่างที่ควรจะเป็น ซึ่งปราการด่านแรกที่ผู้ผลิตต้องผ่านให้ได้ ก่อนจะผลิตสาย HDMI สู่ตลาด คือ การส่งสายไปทดสอบยังหน่วยงานที่ได้รับการแต่งตั้งโดย HDMI LLC หรือที่รู้จักในนาม Authorized Testing Centers (ATC) ซึ่งจะเป็นผู้ตัดสินในจุดนี้ สินค้าจะต้องผ่านการทดสอบตามที่กำหนด ผู้ผลิตจึงจะสามารถผลิตวางขายได้ (หลังจากผ่านการทดสอบแล้ว ผู้ผลิตจะได้รับ Certificate จาก ATC) และจะสามารถนำโลโก้ HDMI Type มายืนยันที่ตัวสินค้าได้
หมายเหตุ : การทดสอบคุณสมบัติสาย HDMI นอกจากทดสอบเป็นรุ่นแล้ว ยังต้องแยกทดสอบละเอียดที่ระยะความยาวสายต่าง ๆ กันด้วย ทั้งนี้เนื่องจากระยะความยาวสาย HDMI ที่เพิ่มขึ้น เมื่อถึงระยะหนึ่งจะกระทบกับสัญญาณ หากคุณสมบัติทางกายภาพ (ตัวนำ ชีลด์ โครงสร้าง ฯลฯ) ของสายไม่ดี ความสามารถในการคงมาตรฐานจะจำกัดที่ความยาวสายสั้น ๆ เท่านั้น (อันเป็นผลจากปรากฏการณ์ Cliff Effect และ Bit Error Rate ที่เกิดขึ้นในสายสัญญาณแบบดิจิทัล ซึ่งสามารถตรวจเช็คได้จากรูปแบบ Eye pattern ด้วยเครื่อง oscilloscope)
ทั้งนี้ทาง HDMI LLC ได้แบ่งหมวดสาย HDMI Type ตาม คุณสมบัติและอัตราแบนด์วิธ ซึ่งเป็นคุณสมบัติพื้นฐานที่ผู้ผลิตจะต้องผลิตสายออกมาให้ได้ตามสเป็กที่กำหนด จึงจะนำโลโก้ไปใช้แสดงข้อมูลบนแพ็คเกจ เพื่อเพิ่มความมั่นใจให้กับผู้ซื้อว่าสาย HDMI เส้นนั้น สามารถรองรับการใช้งานฟีเจอร์ต่าง ๆ ตามที่อ้างถึงได้จริง โดยหมวดของ HDMI ตามข้อกำหนดของ HDMI LLC แบ่งได้ดังต่อไปนี้
1. Standard Speed HDMI เป็นสาย HDMI ระดับมาตรฐาน ที่มีอัตราแบนด์วิธอยู่ที่ 2.25Gbps รองรับการส่งผ่านสัญญาณภาพความละเอียดสูงที่ 720p/1080i พร้อมระบบเสียง TrueHD ขณะเดียวกันก็สามารถส่งผ่านสัญญาณเสียงจากทีวีกลับมายังชุดเครื่องเสียงจากฟีเจอร์ ARC (Audio Return Channel)
2. Standard Speed Automotive พื้นฐานเหมือนกับ Standard Speed แต่ออกแบบมาเพื่อใช้งานในรถยนตร์ซึ่งต้องต้านทานต่อสภาพแวดล้อมที่มีการเคลื่อนไหว แรงสั่นสะเทือน รวมไปถึงความร้อนสูง นอกจากนี้ยังใช้รูปแบบคอนเน็คเตอร์ใหม่ (Type E) ที่สามารถเสียบต่อได้อย่างมั่นคงในรถยนตร์
3. High Speed HDMI เป็นสาย HDMI ระดับสูง ที่มีอัตราแบนด์วิธอยู่ที่ 10.2Gbps รองรับการส่งผ่านสัญญาณภาพความละเอียดสูงที่ 1080p หรือสูงกว่า พร้อม Deep Color, Extended Colors และ ระบบเสียง TrueHD นอกจากนี้ยังรองรับมาตรฐาน 1080p 120Hz ซึ่งเป็นมาตรฐานของ 3D Blu-ray ขณะเดียวกันก็รองรับ ARC (Audio Return Channel) เช่นเดียวกัน
4. Standard Speed HDMI with Ethernet พื้นฐานเหมือนกับ Standard Speed แต่เพิ่มเติมในส่วนของ Ethernet over HDMI ซึ่งทดแทนมาตรฐาน Ethernet port (100Mbps LAN) ซึ่งระบบโฮมเธียเตอร์ในปัจจุบันเข้ามาข้องเกี่ยวกับระบบเน็ตเวิร์ก และอินเทอร์เน็ตมากขึ้น เพื่อการเข้าถึงออนไลน์คอนเทนต์ การควบคุม หรือแชร์ข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ หรือเพื่ออัพเดทเฟิร์มแวร์
5. High Speed HDMI with Ethernet พื้นฐานเหมือนกับ High Speed แต่เพิ่มเติมในส่วนของ Ethernet over HDMI
